Türkiye’de göreli yoksulluk oranı yüzde 13,9 oldu
nuçlarına göre, 2020 – 2023 önceki üç yılda en az ikisinde yoksul olan fertlerin oranı yüzde 12,3’e eşit olmuştur.
TÜİK, 2023 yılı Yoksulluk ve Yaşam Koşulları İstatistikleri’ni açıkladı. Bu istatistikler, Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması 2023 sonuçlarına göre hesaplanmıştır. Gelir ve yoksulluk hesaplamalarında, hanehalkı gelirleri, büyüklüğü ve kompozisyonu dikkate alınarak eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirine dönüştürülür.
Yoksulluk sınırı, toplumun genel düzeyine göre belirlenir ve belirli bir sınırın altında gelire sahip olan bireyler göreli olarak yoksul sayılır. Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50’si dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre, yoksulluk oranı 2023 yılında 0,5 puan azalarak yüzde 13,9 oldu. Medyan gelirin yüzde 60’ı dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre hesaplanan yoksulluk oranı ise son yılda 0,1 puan artarak yüzde 21,7 oldu.
Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 40’ı dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre, yoksulluk oranı bir önceki yıla göre 0,2 puan azalarak yüzde 7,4 olarak gerçekleşti. Medyan gelirin yüzde 70’i dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre hesaplanan yoksulluk oranı ise bir önceki yıla göre 0,4 puan artarak yüzde 29,7 oldu.
Hanehalkı tipine göre eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50’si dikkate alınarak hesaplanan yoksulluk oranlarına bakıldığında, çekirdek aile bulunmayan birden fazla kişiden oluşan hanehalklarında yoksulluk oranı bir önceki yıla göre 3,7 puan azalarak yüzde 8,0’a, tek kişilik hanehalklarında ise 2,0 puan artarak yüzde 9,5’e yükseldi. En az bir çekirdek aile ve diğer kişilerden oluşan hanehalklarının yoksulluk oranı 2,1 puan azalarak yüzde 17,5’e geriledi. Tek çekirdek aileden oluşan hanehalklarının yoksulluk oranı ise 0,3 puan azalarak yüzde 13,6’ya düştü.
Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50’si dikkate alınarak hesaplanan yoksulluk oranına göre, okur-yazar olmayan fertlerin yüzde 27,8’i, bir okul bitirmeyenlerin yüzde 24,7’si, lise altı eğitimlilerin yüzde 14,0’ı, lise ve üniversite mezunlarının ise yüzde 3,2’si yoksul olarak belirlendi. Yükseköğretim mezunları ise en düşük yoksulluk oranına sahip olan grup olarak yüzde 3,2 olarak hesaplandı.
Maddi ve sosyal yoksunluk oranı, bireysel ve hane düzeyinde 13 farklı değişken dikkate alınarak hesaplanır. Bu oran, ülke çapında bir sınırın altında yaşayan insanların oranını belirtir. 2023 yılı anket sonuçlarına göre, maddi ve sosyal yoksunluk oranı yüzde 16,6 iken bir önceki yıla göre 2,2 puan azalarak yüzde 14,4’e geriledi.
Sürekli yoksulluk oranı, son dört yılın verileri kullanılarak hesaplanan bir orandır. Bu oran, son dört yıl boyunca en az ikisinde yoksul olan insanları kapsar. 2023 yılı anket sonuçlarına göre, son dört yılda en az iki yılı yoksul geçiren insanların oranı yüzde 12,3 olarak belirlendi.